24 Σεπτεμβρίου 2021

Το πρόσφορο (λειτουργιά) της γιαγιάς



Καλησπέρα Dolmadakia μου, τι κάνετε;

Σε αυτό το ποστ θα σας δείξω πώς κάνουμε σπιτικό πρόσφορο, κοινώς λειτουργιά

Αν και δεν είμαι της εκκλησίας, πάντα με μάγευε η ιεροτελεστία παρασκευής καθώς παρατηρούσα τη γιαγιά. Με ευλάβεια, ήρεμες κινήσεις έπλαθε  και δεν τολμούσαμε να την ενοχλήσουμε!

Η γιαγιά πάντα έφτιαχνε πρόσφορο για την εκκλησία.

Ειδικά στα χωριά, που δεν υπάρχουν φούρνοι, οι νοικοκυρές ετοίμαζαν το πρόσφορο εναλλάξ. Πχ τη μια βδομάδα εγώ, την άλλη η Λάμπραινα, την άλλη η Κίτσαινα κλπ

Κατά την παρασκευή του, ανάβουμε το θυμιατό και λέμε προσευχή
Το παρακάτω χαρτί με την προσευχή το είχε η γιαγιά φυλαγμένο



Τα υλικά είναι:
  • 500γρ κίτρινο σκληρό αλεύρι 
  • 3 κουταλιές προζύμι, περίπου 100 γρ 
  • 1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι, το ρίχνουμε στο αλεύρι
  • 2 φλ του τσαγιού χλιαρό νερό
  • Ταψάκι 20 εκ και ύψος 5-6εκ
  • Ξύλινη σφραγίδα
  • Εκτέλεση:
    1. Από το προηγούμενο βράδυ κοσκινίζουμε το αλεύρι σε μια λεκάνη κι αναπιάνουμε το προζύμι
    2. Την άλλη μέρα, ρίχνουμε στη λεκάνη με το αλεύρι το αλάτι, ανακατεύουμε, κάνουμε μια λακκούβα στη μέση και ρίχνουμε το προζύμι.
    3. Αρχίζουμε να ανακατεύουμε παίρνοντας αλεύρι από τις άκρες, προσθέτοντας λίγο λίγο το νερό, μέχρι να φτιάχνουμε μια ζύμη, η οποία να είναι σφιχτότερη απ' ότι του ψωμιού.
    4. Όταν απορροφηθεί όλο το αλεύρι, μεταφέρουμε τη ζύμη στον πάγκο της κουζίνας μας και αρχίζουμε να ζυμώνουμε για περίπου 15' λεπτά.
    5. Όταν περάσει το 15λεπτο, κάνουμε μπάλα τη ζύμη μας, τη σκεπάζουμε με μια πετσέτα, και την αφήνουμε 5' λεπτά να ξεκουραστεί. Έπειτα τη ξαναζυμώνουμε για 15' λεπτά ακόμη.
    6. Την υπόλοιπη ζύμη τη χωρίζουμε σε δύο ίσα μέρη και αρχίζουμε να πλάθουμε τα πρόσφορα. Διαφορετικά κάνουμε 1. Η γιαγιά βγάζει περίπου 1200γρ ζυμάρι και κάνει 1 πρόσφορο. Μόνο που κρατάει λίγο για να ξανακάνει προζύμι
    7. Κερώνουμε ή λαδώνουμε με 1 σταγόνα λάδι το ταψάκι και τοποθετούμε μέσα το πρόσφορο. Το σταυρώνουμε, το σφραγίζουμε, το σκεπάζουμε με μεμβράνη και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος, για 2 - 3 ώρες (μπορεί και παραπάνω), να φουσκώσει. Με μια οδοντογλυφίδα, τρυπάμε σε 8 σημεία, 4 στις άκρες και 4 περιμετρικά της σφραγίδας (αλλά έξω από αυτή).
    8. Έπειτα τα ψήνουμε για 50' - 60' λεπτά περίπου, στις αντιστάσεις, στους 180° - 200°C, ανάλογα με τη δύναμη της κουζίνας μας.
    9. Όταν ψηθούν, βγάζουμε από το ταψί πάνω σε καθαρή πετσέτα και αφήνουμε να κρυώσει. Αφού κρυώσει, σκεπάζουμε με πετσέτα για να διατηρηθούν μαλακά.
    10. Όταν είναι να τα πάμε στην εκκλησία τα τυλίγουμε σε καθαρή, λευκή, λινή πετσέτα

    1. Το πρώτο είναι το κεντρικό τετράγωνο στο σταυρικό σχήμα. Αυτό εξάγεται με προσοχή και συμβολίζει τον Αμνό, δηλαδή τον Ιησού Χριστό. Ο Αμνός τοποθετείται από τον λειτουργό ιερέα πάνω στο Αγ. Δισκάριο και στο μέσον αυτού.
    2. Ακολουθεί η εξαγωγή της «μερίδος» της Θεοτόκου. Ο ιερεύς κόβει το τρίγωνο από το αριστερό μέρος του προσφόρου και το τοποθετεί στα δεξιά του Αμνού, πάνω στο Αγ. Δισκάριο.
    3. Έπειτα κόβονται οι «μερίδες» των Αγγέλων, 9 τον αριθμό, που βρίσκονται στα δεξιά του προσφόρου, και τοποθετούνται στο αριστερό του Αμνού και αυτές χωριστά μία μία πάνω στο Αγ. Δισκάριο.
    4. Τέλος κόβονται και άλλα δύο τεμάχια, το ένα για τη μνημόνευση των ζώντων και το άλλο για την μνημόνευση των κεκοιμημένων. Δηλαδή ο ιερεύς προετοιμάζοντας την πρόθεση, μνημονεύει τα ονόματα που του δίνουν οι πιστοί ή ονόματα που ο ίδιος γνωρίζει βγάζοντας από κάθε τεμάχιο, ανάλογα με τη μνημόνευση ζώντων ή κεκοιμημένων, ένα ψιχουλάκι που συμβολίζει την ψυχή του μνημονευόμενου προσώπου.

    Μπορούν να τυλιχτούν με αλουμινόχαρτο και να τα βάλετε σε αεροστεγή σακούλα στην κατάψυξη για όποτε χρειαστείτε

    Να πω βέβαια, οτι τα σκεύη που χρησιμοποιούμε είναι αποκλειστικά και μόνο για πρόσφορο! Δεν μαγειρεύουμε στο ίδιο ταψάκι!

    Βοήθεια σας!



    2 σχόλια:

    1. Πωπω τι μου θυμίζει τώρα μου ρθε η μυρωδιά του ... Η γιαγιάκα μου έκανε κάθε Σάββατο ... Μια φίλη που κάνει κερωνει με καθαρό κερί για να μην βάζει λάδι !!! Μπράβο σου να δείξεις κ κόλλυβα σε κάποια μέρη όπως στην Κεφαλονιά το τρώνε για γλύκισμα στα πανηγύρια !!! Κόλλυβα κάνω αλλά πρόσφορο δεν τολμώ ...

      ΑπάντησηΔιαγραφή
      Απαντήσεις
      1. τα κόλλυβα τα εχω στα αμεσα σχεδια αλλα εχω σιχαθει να τα βλεπω.... γνωριζω οτι σε καποια μερη τα κανουν και σε χαρες, αλλα στα μερη μου δυστυχως ειναι σε λυπες μνημόσυνα κηδειες και τετοια... θα με πεις κ αυτα στη ζωη ειναι, αλλα προτιμώ να φτιαξω ένα κεκάκι για να γλυκανω τις ψυχουλες να γλυκαθω και γω η ζωντανη,.

        Διαγραφή